1       Lời nói đầu

Các bạn thân mến, trước khi đi vào chi tiết tôi muốn cùng các bạn điểm lại vài mốc quan trọng trong lịch sử phát triển loài người đó là  ba cuộc cách mạng công nghiệp.

Mỗi cuộc cách mạng đều đặc trưng bằng sự thay đổi về bản chất của sản xuất và sự thay đổi này được tạo ra bởi các phát minh, sáng chế mang tính đột phá của khoa học và công nghệ.

• Cách mạng công nghiệp bắt đầu ở nước Anh từ nửa cuối của thế kỷ 18 với sự ra đời và phát triển nền kinh tế sản xuất hàng hóa. Tiêu biểu là sự ra đời của Động cơ hơi nước.
• Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai diễn ra vào nửa cuối thế kỷ 19 cho đến khi đại chiến thế giới lần thứ nhất xảy ra, với thay đổi từ sản xuất đơn lẻ sang sản xuất hàng loạt. Tiêu biểu là sự ra đời của Động cơ đốt trong, động cơ điện.
• Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba diễn ra từ những năm 1970 với sự ra đời của sản xuất tự động dựa vào máy tính, thiết bị điện tử và internet.

Bắt đầu vào đầu thế kỉ 21, tiếp sau những thành tựu lớn từ lần thứ 3 để lại, được hình thành trên nền tảng cải tiến của cuộc cách mạng số, với những công nghệ mới như in 3D, robot, trí tuệ nhân tạo, IoT, S.M.A.C, công nghệ nano, sinh học, vật liệu mới… Hiện tại cả thế giới đang ở trong giai đoạn đầu của cuộc cách mạng này và là chiến lược bản lề cho các nước đang phát triển tiến đến để theo kịp với xu hướng thế giới và mở ra bước ngoặt mới cho sự phát triển của con người.

Nguồn: http://www.hannovermesse.de/en/news/key-topics/industrie-4.0/

https://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p

Như vậy có thể thấy, vai trò của việc hoạch định xây dựng hạ tầng CNTT cho doanh nghiệp vô cùng quan trọng trong sự phát triển của doanh nghiệp trong giai đoạn cách mạng công nghiệp lần thứ 4 này.

Vì lý do đó, tôi thực hiện bài viết nho nhỏ này hy vọng đóng góp kiến thức nhỏ bé của mình giúp ích cho các bạn trong vai trò là một người có tầm nhìn đính hướng quan trọng trong việc ứng dụng CNTT cho doanh nghiệp thông qua việc thiết kế hệ thống.

2      Các giai đoạn thiết kế hệ thống

Việc thiết kế được chia làm các giai đoạn như sau:

Sau đây chúng ta cùng đi vào chi tiết từng giai đoạn

2.1      Giai đoạn chuẩn bị

Chuẩn bị là một bước quan trọng trước khi tiến hành mọi việc, để chuẩn bị cho tốt chúng ta cần phải trả lời được các câu hỏi sau:

• Chúng ta nói chuyện với ai?
• Ai là người quyết định dự án?
• Chúng ta cần trao đổi gì?
• Chúng ta cần những kỹ năng chuyên môn gì?

Với việc chuẩn bị kỹ các thông tin trên, chúng ta đã có một sự khởi đầu khá thuận lợi khi bắt đầu như một vị tướng khi ra trận đã nghiên cứu địa hình vậy. Vậy nên các cụ mới có câu đầu xuôi đuôi lọt.

2.2      Giai đoạn khảo sát

Khảo sát là bước quyết định đúng sai của cả dự án, thông tin đầu vào càng đầy đủ chi tiết càng giúp cho các tính toán thiết kế phân tích của chúng ta được chuẩn xác.

Tuy nhiên để khảo sát đáp ứng được nhu cầu trên thì nó lại là cả một vấn đề, không chỉ phụ thuộc vào kiến thức chuyên môn mà còn về cả kinh nghiệm kỹ năng sống.

Để có một khảo sát tốt, ta phải trả lời các câu hỏi sau:

• Chúng ta khảo sát gì?
• Chúng ta cần khảo sát để làm gì?
• Thông tin cần khảo sát là gì?
• Nếu không có đủ thông tin cần thiết phải làm gì?
• Công cụ nào dùng để khảo sát?
• Biểu mẫu khảo sát ra sao?
• Chuyên môn của người nhận khảo sát như thế nào?
• Mong muốn của Khách hàng ra sao?

Ví dụ như khi chúng ta cần khảo sát hệ thống VMWare của khách hàng, mục đích là xem hệ thống của họ có hỗ trợ các tính năng mới của VMWare không thì chúng ta có thể sử dụng công cụ là VMWare Site survey

Kết thúc giai đoạn này ta có được các tài liệu như: Bảng tổng hợp câu hỏi khảo sát, các Bản vẽ, sơ đồ hiện trạng, các thông tin liên quan hệ thống như cấu hình phần cứng, phần mềm.

2.3      Giai đoạn phân tích

Sau khi có đủ thông tin khảo sát, chúng ta cần phải bắt tay phân tích các dữ liệu hiện có.

Việc phân tích này đòi hỏi sự am hiểu tường tận chi tiết chuyên môn tới hệ thống hiện có cũng như mục đích chúng ta muốn hướng đến, tạm gọi X là thông tin đã khảo sát được, Y là mục đích mong muốn, XX là các thông tin cần bổ sung theo kiến thức và kinh nghiệm của người thiết kế và G là giải pháp dự kiến. Việc phân tích sẽ trả lời cho các câu hỏi:

• Thông tin X có ảnh hưởng tới mục đích Y như thế nào?
• Thông tin X, thông tin X’, thông tin X’’ có quan hệ với nhau như thế nào?
• Các thông tin XX cần phải bổ sung cho việc đảm bảo mục đích Y là gì?
• Giải pháp G có thể đưa ra để đáp ứng mục tiêu Y dựa trên thông tin X đã có là gì?
• Có giải pháp G’, G’’, .. nào mà ta nên khuyến nghị không?

Sau khi phân tích kỹ lưỡng, chúng ta sẽ chọn một giải pháp G tốt nhất và một giải pháp G’ đảm bảo đáp ứng mục đích Y để thiết kế.

Kết thúc giai đoạn này chúng ta có các tài liệu như: tổng hợp gom nhóm thông tin, bản dự tính thiết kế, bảng danh mục thiết bị dự kiến

Ví dụ về bảng phân tích băng thông dự kiến

2.4      Giai đoạn thiết kế

Đây là giai đoạn mấu chốt của dự án, quyết định thành bại nằm ở khúc này. Chúng ta cần phải thực hiện các công việc để trả lời cho câu hỏi:

• Mô hình của giải pháp như thế nào?
• Hệ thống hoạt động ra sao?
• Lợi ích mang lại như thế nào?
• Các tính năng nào đáp ứng được nhu cầu đặt ra ban đầu?
• Các tính năng nào khuyến nghị thêm?
• Ưu nhược điểm của giải pháp là gì?
• Danh mục thiết bị, phần mềm cần đầu tư là gì, chi phí ra sao?
• Tầm nhìn định hướng và khả năng mở rộng của hệ thống trong 5 năm tới như thế nào?

Để có một thiết kế tốt, đòi hỏi người thiết kế cần phải có kiến thức chuyên môn chuyên sâu về những vấn đề đang được đề cập cũng như các tài liệu gốc liên quan tới vấn đề này.

Ví dụ như để thiết kế hệ thống Cisco Network, ta có thể tham khảo và tham chiếu tới các tài liệu tại trang Design Zone tại: http://www.cisco.com/c/en/us/solutions/design-zone.html

Hoặc các tài liệu Design guide của chính hãng.

Kết thúc giai đoạn này chúng ta có các tài liệu như:

• Bản vẽ mô hình thiết kế
• Tài liệu thiết kế hệ thống
• Tài liệu thiết kế tham khảo

Ví dụ về một tài liệu thiết kế:

2.5      Giai đoạn triển khai – nghiệm thu

Sau khi hoàn tất tài liệu thiết kế, chúng ta cần tiến hành triển khai dự án, bao gồm các công việc sau:

• Lựa chọn đơn vị triển khai với hình thức Đấu thầu hoặc Chỉ định thầu.
• Lập kế hoạch triển khai chi tiết, các bước thực hiện
• Lập bảng ghi nhận đánh giá phản hồi của người dùng cuối với hệ thống mới.
• Lập bảng nghiệm thu hệ thống

Thời gian triển khai – nghiệm thu một hệ thống sẽ được xác định tùy thuộc vào khối lượng công việc cũng như mức độ quan trọng của cả dự án. Với các dự án quan trọng, dài ngày chúng ta cần có thêm tài liệu nghiệm thu giai đoạn, được phân chia theo các công việc chung mục đích.

Kết thúc giai đoạn trước mới tiến hành giai đoạn sau và các bên phải ký nghiệm thu với nhau.

Chúc các bạn thành công !!!